Gałęzie prawa w Polsce

Mówiąc o gałęziach prawa, mamy na myśli przepisy regulujące daną dziedzinę życia. Przepisy te trafiały do aktów prawnych w różnym czasie, część obowiązuję od wielu lat, inne zmieniają się z dużą częstotliwością. Na pewno na kształtowanie norm prawnych duży wpływ ma historia. Nie bez przyczyny gałęzie prawa nazywa się zbiorami norm prawnych ukształtowanymi historycznie. W przypadku Polski najważniejsza jest oczywiście historia kraju, ale od kilkunastu lat również Unii Europejskiej.

Podstawowy podział gałęzi prawa

Możemy mówić o wielu gałęziach prawa obowiązującego w Polsce, jednak najbardziej podstawowy podział to taki, który mówi o prawie prywatnym i prawie publicznym. Prawo prywatne chroni interesy jednostek, reguluje stosunki majątkowe i osobiste. Z kolei prawo publiczne służy ochronie interesów państwa. Odbywa się to dla dobra wspólnego wszystkich obywateli, mimo że część z nich nie zgadza się z wprowadzanymi regulacjami prawnymi, zwłaszcza w zakresie prawa gospodarczego i podatków.

Gałęzie prawa – regulacja stosunków społecznych

Każda gałąź prawa odnosi się do innej dziedziny życia. Mowa zarówno o życiu w rodzinie, jak i w społeczeństwie, w tym również o funkcjonowaniu w miejscu pracy.

Podstawowy podział na gałęzie prawa przedstawia się następująco:

– Prawo konstytucyjne, które porządkuje kwestie dotyczące ustroju państwa (w przypadku Polski ustroju demokratycznego), określa kompetencje poszczególnych organów, ale również prawa i obowiązki obywateli.

– Prawo cywilne – dziedzina prawa, o której słyszymy niezwykle często, bowiem reguluje stosunki majątkowe i osobiste pomiędzy osobami prawnymi i fizycznymi; przepisy kodeksu cywilnego mają zastosowanie w wielu sprawach życia codziennego.

– Prawo rodzinne – zajmuje się regulacją stosunków rodzinnych (m.in. sprawy rozwodowe, sprawy o ustanowienie ojcostwa, sprawy alimentacyjne), zarówno osobistych, jak i majątkowych.

– Prawo karne, słusznie kojarzone z przestępstwami, za które grozi odpowiedzialność karna. Prawo to określa, jakie czyny są przestępstwami, ustala zasady odpowiedzialności za ich popełnienie oraz rodzaj i wysokość kar.

– Prawo pracy – przepisy regulujące stosunki pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, wyszczególniające prawa i obowiązki obu stron, a także regulujące kwestie związane z problemami w pracy, takimi jak bezpodstawne zwolnienie, brak wypłaty wynagrodzenia itd. Najważniejszym dokumentem jest tutaj Kodeks Pracy.

– Prawo administracyjne, które odnosi się do organów administracji publicznej.

– Prawo finansowe, ściśle powiązane z gromadzeniem dochodów przez państwo. Prawo to określa formę i zasady gromadzenia tychże dochodów i reguluje kwestie związane z ich wydatkowaniem.

– Prawo procesowe, składające się z trzech istotnych działów, a więc: prawo o ustroju sądów i prokuratury, prawo procesowe cywilne, prawo procesowe karne.