Prawa dziecka

Coraz częściej w szkołach podstawowych uczy się dzieci o tym, jakie prawa im przysługują i jak mogą z nich korzystać. Pomijając nieliczne przypadki, w których znajomość wspominanych praw może obrócić się przeciwko zainteresowanym-  na przykład nieprawdziwe zgłoszenia na policję, których konsekwencją było zabranie dziecka rodzicom, zapoznawanie najmłodszych z prawami dziecka jest dobrym krokiem.

Prawa dziecka a najmłodsi

Prawa dziecka dotyczą różnych płaszczyzny. Aktami prawnymi, które gwarantują prawa dziecka są: Konstytucja RP, Konwencja o Prawach Dziecka i ustawa o Rzeczniku Praw Dziecka. W zapisie konwencji z 1991 roku wynika, że dziecko jest samodzielnym podmiotem, ale ze względu na jego wiek (niedojrzałość zarówno psychiczną, jak i fizyczną) wymaga szczególnej ochrony prawnej.

Prawa dziecka – cywilne

Do cywilnych praw dziecka zaliczamy: prawo do życia i rozwoju; prawo do tożsamości; prawo do wolności, godności, szacunku, nietykalności osobistej; prawo do swobody myśli, sumienia i wyznania; prawo do wyrażania własnych poglądów i występowania w sprawach jego dotyczących w postępowaniu administracyjnym i sądowym; prawo di wychowania w rodzinie i kontaktów z rodzicami; prawo do wolności od przemocy fizycznej lub psychicznej; prawo nierekrutowania do wojska poniżej 15. roku życia.

Dodatkowe prawa dziecka

Wyróżniamy także prawa socjalne. Dziecko ma prawo do odpowiedniego standardu życia, ochrony zdrowia, zabezpieczenia socjalnego, a także do wypoczynku i czasu wolnego. Dzieci mają również prawa kulturalne i polityczne. Przede wszystkim wiąże się to z prawem do nauki (dodatkowo pojawia się tu pojęcie prawa ucznia określające np. wagę szkolnego tornistra), korzystania z dóbr kultury, a także do informacji i do znajomości swoich praw. Dzieci mogą gromadzić się i tworzyć stowarzyszenia w celach pokojowych.

Najmłodsi mają również prawo do wyrażania swojego zdania, a także do głosu w przypadkach spraw sądowych np. rozwód rodziców. Instytucją pomagającą dzieciom jest również Rzecznik Praw Dziecka, a także specjalnie stworzony Telefon Zaufania dla Dzieci.

Oczywiście wszystkie wymienione wyżej prawa nie zastąpią ochrony i troski, jaką wobec dzieci powinni ofiarować rodzice czy opiekunowie. Niestety bywają sytuacje, w których to środowisko najbliższych osób jest zagrożeniem dla najmłodszych i państwo ma obowiązek reagować w takich sytuacjach.